Een lastig handje: de conclusie

Het is inmiddels al weer een week of drie geleden dat ik jullie, lezers van deze site, namens Jan, Piet en Willem om raad vroeg over ‘een lastig spelletje’.

Zij kwamen er samen niet uit hoe de volgende hand moest worden gespeeld:

Het contract was 6SA, de start was V.

Jan vond het een simpel gevalletje van kansen combineren: nemen in de hand, V, ruiten naar H en AH. Als die niet lopen, ogen dicht en ruiten naar de boer.

Piet dacht iets dieper en wilde niet down zijn als V links zat en links, na de mislukte ruitensnit, de vierde schoppen kon incasseren. Hij nam A, deblokkeerde V en zakte een ruiten. Zijn plan slaagt als de schoppens lopen, of de ruiten 3-2 zitten of V-sec. Tegenargument van Jan is dat hij nog kans heeft bij Vxxx rechts en Piet niet.

Willem kwam met het idee om te spelen als Piet, maar om B te laten razen in plaats van een ruiten uit te zakken, om de kans op 10-sec of 9-sec rechts mee te nemen; twee keer zo grote kans als V-sec.

Wie had gelijk?

Toen ik dit spel onder ogen kreeg en de ruitenfiguur zag, moest ik meteen denken aan een bekend en opmerkelijk speelfiguurtje, namelijk:

HT87xx

Ax

De beste kans op vijf slagen in deze kleur is de tien laten razen – intuïtief niet het eerste waar je aan denkt. Dit gaat goed bij elk 3-2-zitsel, en het enige 4-1 zitsel waarbij je het verschil kunt maken, is 9-sec links. Als rechts met de 9 bekent neem je natuurlijk over en speel je een kleintje op richting dummy. En als rechts een plaatje sec heeft, kost de 10 niets.

Zulke figuren komen in de praktijk zelden voor. En als ze al een keer voorkomen en jij met je slimme geleerde hoofd de 10 laat razen ben je de enige in de zaal die geen overslag maakt, omdat links uiteraard VB-sec heeft.

De ruitenfiguur uit het gegeven spel lijkt er een beetje op. Moet je die kleur voor 5 slagen doen, dan is de boer laten razen het beste. Bekent links met V, 10 of 9, dan neem je H en speel je ruiten richting 7. Verliest bij V-sec rechts, maar wint bij 10- of 9-sec; een twee keer zo grote kans.

Willem had dat boekje als enige van de drie gelezen en stelde dus voor om, na H en V, B te laten razen. Hoe dachten jullie als panel-experts hierover?

Meer dan de helft ging met Willem mee en liet B razen; iets meer dan een kwart van de inzenders zakte een ruiten uit en een handjevol mensen wilde niet down bij ruiten 4-1 en ging voor Jans speelwijze.

Maar had Willem dan ook gelijk?

Buiten kijf staat dat Jans redenering iets te kortzichtig is en dat een ruiten duiken voordat je de schoppens test evident beter is dan ruiten naar de heer en rekening houden met Vxxx goed, omdat de kans op ruiten 3-2 nu eenmaal groter is dan op ruiten 4-1.

Zoals zo vaak staat een speelfiguurtje nooit op zichzelf en is altijd onderdeel van een heel spel. Zo ook hier. Als je namelijk B speelt, zal links zeker dekken van VTxx of V9xx. In dat geval zul je, net als Piet, moeten duiken in dummy, want na H zul je hoe dan ook AH moeten meenemen. Dan ga je weer down als links 4 en 3 heeft gehad – een grotere kans dan dat links korte schoppen en VTxx – V9xx heeft. @Marina: in antwoord op jouw reactie: dit is dus de reden dat je inderdaad moet duiken als B gedekt wordt.

En dan is er nog het geval V-sec rechts, waarna je voor eeuwig de naam unlucky expert met je mee zal dragen als je B laat uitlopen voor de secce vrouw en als enige in de zaal een minscore schrijft.

Dus Willem heeft geen gelijk, maar Piet: een ruiten uitzakken in slag 3 is het beste.

Hoe dacht het panel over het bieden?

Vraag 1 was: wat open je met de zuidhand? Het panel was hier vrij unaniem:

Als je niet iets als een sterke klaveren tot je beschikking hebt is 1 de beste keus. Iets sterks of een semiforcing ruiten heeft als nadeel dat de hand niet uit de verf komt, zeker niet als er tussengeboden gaat worden. En je partner zal vrij snel 1 ophoesten ook met minder dan 6 punten, dus de angst om iets te missen en in 1 te blijven hangen is ongegrond.

Vervolgens ging het 1-1-2-3. Vraag 2 was: wat vind je dat 3 zou moeten beloven? Dit vonden jullie:

Duidelijk was dat de meerderheid van het panel het erover eens is dat de schoppenkleur echt wel wat moet voorstellen. Ik denk terecht. Met slechte of semi-slechte schoppens zoals HB8653 kun je vierde kleur bieden en daarna 3. Ongeveer 17% van de inzenders (de tweede en vijfde optie van de antwoorden) stelde minder hoge eisen aan de schoppens. 1 op de 8 mensen vond 3 inviterend, wat me na een reverse een wat onnodige afspraak lijkt want daarmee zou je ook 2 kunnen bieden; als partner past heb je niks gemist en zit je lekker laag.

Dan vraag 3: na 3 gaan we enthousiast worden en bieden 4, cue. Maat 4 en de vraag was of dat ook op een singleton/renonce mag. Dit dachten de inzenders:

Soort van 50-50 met lichte voorkeur voor dat 4 een plaatje belooft. Zelf ben ik gewend dat als ik de kleur cue waar mijn maat lengte in belooft, dat het dan een plaatje moet zijn, maar dat is een kwestie van afspraak en stijl. Als je het maar met je maat eens bent.

Vraag 4 ging over het beloven van iets wat je niet hebt, namelijk troefvrouw. Mag dat? Dit vonden jullie:

Een kleine meerderheid vond dat het mag als je minstens 10 troeven hebt. Dat is ook de gangbare opvatting, omdat je dan geen ongeveer 50-50 keus hebt als je troefvrouw mist, maar deze kaart vrijwel zeker geen verliezer meer is. 8,7% houdt zich (te) strak aan de regels en een kleine 19% is wat te frivool. Toch nog ruim 17% vertrouwt op zijn gevoel en als je van wat avontuur houdt is daar niks mis mee. En als dat gevoel te vaak mis is, stelt het zich vanzelf wel bij. Iets wat overigens niet voor iedereen geldt.

Tenslotte de vraag hoe je ingaat op een 5SA-alles-is-binnen-bod. De mening van het panel:

De meesten gaan hun hand verder omschrijven en daar lijkt me niets mis mee. Het gaat erom dat je hier met je maat dezelfde ideeën over hebt; vaak nog belangrijker dan de overweging of het idee wat je samen hebt, een goed idee is of niet.

Hans en Bert hadden nog een reactie geplaatst of 6 of 6SA beter is. Het verschil zal marginaal zijn. Als je ideeën hierover hebt, post ze gerust in een reactie. Dit geldt uiteraard ook over al het andere dat je wil melden over dit spel en/of dit artikel.

Hartelijk dank namens Jan, Piet en Willem voor jullie inzendingen en ik ga jullie feedback aan ze terugkoppelen. Als ze weer een keer slaande ruzie hebben over een handje, kom ik er weer bij jullie op terug.